Alimenty na dziecko

Od czego zależy wysokość alimentów na dziecko? Jakie są uprawnienia alimentacyjne dzieci? Kiedy zobowiązany może uchylić się od płacenia alimentów?

Niezdolne do samodzielnego utrzymania się dzieci mają prawo do równej stopy życiowej z rodzicami, którzy obowiązani są podzielić się z nimi nawet bardzo skromnymi dochodami [por. zwłaszcza tezę XII pkt 2 zaleceń kierunkowych SN w sprawie wzmożenia ochrony rodziny, OSN 1976, Nr 9, poz. 184, według której: "Obowiązek alimentacyjny doznaje ograniczenia w zasadzie, w myśl której uprawnionym do świadczeń alimentacyjnych jest tylko ten, kto znajduje się w niedostatku (art. 133 § 2 KRO).

Ograniczenie to nie dotyczy jednak uprawnień alimentacyjnych dzieci względem rodziców do czasu uzyskania przez nie samodzielności oraz małżonków między sobą w czasie trwania małżeństwa. Ponadto zgodnie z utrwaloną w orzecznictwie zasadą małoletnie dzieci mają prawo do równej stopy życiowej z rodzicami.

Konsekwencją tej zasady jest to, że rodzice w żadnym razie nie mogą uchylić się od obowiązku alimentacyjnego względem dziecka, które nie może utrzymać się samodzielnie, tylko na tej podstawie, że wykonywanie obowiązku alimentacyjnego stanowiłoby dla nich nadmierny ciężar.

Rodzice muszą więc podzielić się z dzieckiem nawet najmniejszymi dochodami". W myśl tezy IV wytycznych SN z 1987 r., zgodnie z którą: "Przez usprawiedliwione potrzeby uprawnionego rozumieć należy potrzeby, których zaspokojenie zapewni mu - odpowiedni do jego wieku i uzdolnień - prawidłowy rozwój fizyczny i duchowy. Możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego określają zarobki i dochody, jakie uzyskiwałby przy pełnym wykorzystaniu swych sił fizycznych i zdolności umysłowych, nie zaś rzeczywiste zarobki i dochody. Dzieci mają prawo do równej z rodzicami stopy życiowej niezależnie od tego, czy żyją z nimi wspólnie, czy też oddzielnie"].

Zaspokojenie przez rodziców potrzeb dzieci powinno - w razie konieczności - nastąpić nawet kosztem substancji ich majątku. Tylko zupełny brak możliwości zarobkowych i majątkowych zwalnia ich od obowiązku alimentacyjnego względem dzieci.